میراث جهانی، بستری برای توسعه پایدار فرهنگی

آنچه «میراث جهانی یونسکو» خوانده می‌شود مجموعه آثاری است که فارغ از نژاد و مذهب به همه ملت‌های جهان تعلق دارد. کنوانسیون میراث جهانی در نوامبر ۱۹۷۲ میلادی به‌تصویب مجمع عمومی میراث جهانی رسیده است.

هدف از کنوانسیون میراث جهانی، شناسایی آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی مهم جهانی و تلاش برای حفاظت از آن و انتقالش به نسل‌های آینده است. این کنوانسیون اهدافی جهانی مهمی ازجمله توسعه پایدار فرهنگی و تقویت امنیت و صلح جهانی را تعقیب می‌کند. امروز بیش از 190 کشور دنیا عضو این کنوانسیون هستند و 1052 محوطه فرهنگی و طبیعی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

ایران در نخستین سال‌های تصویب کنوانسیون در سال 1975 میلادی به‌عضویت آن درآمد و سه سال پس از عضویت، سه اثر شاخص و برجسته خود را برای ثبت در فهرست میراث جهانی پیشنهاد کرد. از آن تاریخ تاکنون، ایران همواره با اهداف و برنامه‌های یونسکو ــ که براساس سهیم کردن همه انسان‌ها در بهره‌برداری از دانش پی‌ریزی شده ــ به‌منظور پیشبرد فرهنگ و صلح‌طلبی و توسعه انسانی و پایدار به‌عنوان عضوی فعال و مؤثر مشارکت داشته است. ایران مهد تمدن‌های تأثیرگذار در فرهنگ و تاریخ بشر بوده و به رسالت خود در این زمینه واقف است؛ ازاین‌روست که با رسمیت‌بخشی و صیانت از فرهنگ‌ها و درنظر گرفتن حقوق انسانی، آثاری به دنیا معرفی می‌کند که سعی در ارتقای سطح فرهنگ و تشویق گفت‌وگو و تعامل مؤثر میان تمدن‌ها و صلح و آرامش برای جهانیان دارد.

ایران در طول سال‌ها، به‌دلایل گوناگون ازجمله جنگ تحمیلی و اوضاع بعد از جنگ، با روندی پرفراز و نشیب در این کنوانسیون حضور داشته، اما آثار فرهنگی‌ای که در قالب میراث جهانی خود به دنیا معرفی می‌کند، هر کدام، گوشه‌ای از تعالی فکری، فرهنگی، هنری و فنّاوری سنتی تمدن بزرگ این سرزمین پُرافتخار است که سعی در نشر اهداف والا در دستیابی به صلح و امنیت جهانی دارد.

پس از ثبت سه اثر اولیه ایران در فهرست میراث جهانی، این روند با وقفه‌ای 24ساله مواجه شد و در سال 1382با ثبت تخت‌سلیمان این فرایند از سر گرفته شد. از آن پس، در دوره‌های مختلف، با تلاش دست‌اندرکاران، آثار برجسته و ارزشمندی از کشور در فهرست میراث جهانی به‌ثبت رسیده است. در چهار سال اخیر و طی دولت یازدهم نیز خوشبختانه، با تلاش و اقدامات شایسته، ، پس از عبور از مراحل روند ثبت که کار گروهی گسترده‌ای می‌طلبد، تعداد پرونده‌های ایران در فهرست میراث‌جهانی به 21 اثر با موضوعات متنوع از نقاط مختلف کشور با اقلیم گوناگون و از دوره‌های مختلف تاریخی رسیده است.

ایران اکنون با ثبت 21 اثر در فهرست میراث جهانی در میان 161 کشور عضو یونسکو که آثار جهانی ثبت‌شده در این فهرست دارند، رتبه یازدهم را به خود اختصاص داده است.


* محمدحسن طالبیان، معاون سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

انتهای پیام/

کد خبر 139602062